غذای ملی نشانگر هویت فرهنگی و سنت آشپزی هر کشور است. البته کشورهایی نیز هستند که غذای ملی رسمی ندارند. در چنین کشورهایی برخی غذاها که علاقهمندان بسیاری پیدا کردهاند عملاً غذای ملی -هر چند غیر رسمی- در نظر گرفته میشوند. در بعضی موارد، غذاهای ملی از طریق رأیگیری عمومی توسط سازمانها (که ممکن است وابسته به دولت یا مستقل باشد) انتخاب میشوند. بعضی از کشورهای کوچک مانند مکزیک و اسپانیا سبک آشپزی ملی مرسوم و معینی دارند، در مقابل برخی کشورها مانند ایتالیا یا هند، چنان فرهنگ آشپزی گسترده و متنوعی دارند که معرفی تنها یک غذای ملی در این کشورها کاری بسیار دشوار است. دیگر کشورها مانند انگلیس یا ایالات متحدهامریکا ترکیبی از نژادهای مختلف هستند و بنابراین غذاهای ملی مختلفی که دارند نشانگر اختلاط فرهنگهای بسیار است.
چلوکباب ” ایران “
«چلو کباب» (Chelo Kebab) از دوران قاجار به بعد در سفره غذایی ایرانیان جا باز کرد و شامل گوشت چرخکرده ( ساطوری بسیار ریز ) بره یا گوساله است که بهصورت استوانهای به سیخ کشیده و کباب شده و همراه با برنج زعفرانی و گوجه کبابی سرو میشود. سماق قرمز یا سماق قهوهای، ادویه کباب هستند که دلیل استفادهی آن روی کباب این است که هنگام کبابشدن گوشت، کمی مواد سمی در آن تولید میشود که سماق این سم را از بین میبرد. سبزی ریحان و پیاز در کنار غذا سرو میشود. واحد شمارش چلوکباب «دست» است. یک دست چلوکباب معمولا به یک بشقاب پر از پلو، کباب برگ (یک سیخ) یا کوبیده (دو سیخ) میگویند که همراه با گوجه فرنگی کبابی، سماق، پیاز و نوشیدنی (معمولا دوغ) سرو میشود. از انواع کبابها میتوان به کباب برگ، کوبیده، چنجه، شیشلیک و سلطانی اشاره کرد.
قابلی پلو ” افغانستان “
«قابلی پلو» (Kabuli Pulao) یا کابلی پلو یا افغانی پلو، یکی از پلوهای مشهور در افغانستان است که تنوع زیادی دارد و معمولا با گل کلم، گلم پیچ، هویج و دانههای روغنی متعددی آماده میشود. این غذا بهطور سنتی دارای تکههای بزرگ گوشت بره است؛ اما امتحان کردن آن با گوشت گاو یا گوساله نیز خالی از لطف نیست. پیاز را در روغن سرخ میکنند و تکههای گوشت را در آن تفت میدهند. نمک، گرام ماسالا و زعفران و آب را اضافه و حرارت را کم میکنند تا گوشت بپزد. در ماهیتابهای جدا هویج، کشمش، بادام و پسته را جداگانه تفت میدهند. پس از پخت گوشت، آن را از آب بیرون میآورند. برنج را با نمک به آب اضافه میکنند و آب گوشت را روی مخلوط میریزند تا برنج بهصورت کته در آب گوشت بپزد. هنگام سرو غذا، برنج، گوشت، هویج، کشمش، بادام و پسته را برحسب سلیقه در ظرف میکشند.
کوسکوس ” الجزایر و تونس “
«کوسکوس» (Couscous)، غذایی محبوب در بسیاری از کشورهای عربی و شمال آفریقا و بربر است که در تهیه آن از سمولینای گندم و آرد گندم و گاهی وقتها حبوبات استفاده میشود که معمولا آن را بخارپز میکنند یا با آب (آب مرغ یا عصاره آن) میپزند و در کنار گوشت، مرغ، سبزیجات و انواع سالاد سرو میکنند. کوسکوس منبع غنی از انواع ویتامین و پروتئین است و نسبت به پاستا و برنج کالری بسیار کمتری دارد و از همین رو در تهیه انواع سالادهای رژیمی به کار میرود. بهازای هر پیمانه کوسکوس خشک آماده مصرف، ۱٫۵ پیمانه آب جوش یا آب مرغ و گوشت اضافه میشود تا حدود پنج دقیقه خیس بخورد؛ سپس بهاندازهی پنج تا هشت دقیقه روی حرارت ملایم میجوشد تا این دانهها نرم و آماده مصرف شوند.
پای گوشت ” استرالیا “
«پای گوشت» (Meat Pie)، نوعی غذا است که گوشت و پیاز سرخ شده، قارچ، انواع سبزیجات و غیره در داخل خمیر پای قرار میگیرد و روی آن را با برس آشپزی معمولا تخممرغ میمالند و در داخل فر میپزند. هنگام سرو هم روی آن را با سس کچاپ میپوشانند. مردم استرالیا اغلب هنگام پیکنیک، این غذا را درست میکنند؛ چراکه هم تهیه آن آسان است و هم بهراحتی خورده میشود. این فست فود باستانی اکنون به نماد استرالیا تبدیل شده است؛ بهطوری که هر استرالیایی بهطور متوسط در طول سال به رقم ۲۷۰ میلیون پای میرسد.
شنیسل ” اتریش “
«شنیتسل وینی» (Wiener Schnitzel) بهطور سنتی با گوشت گوساله، آرد، تخممرغ و آرد سوخاری تهیه و در روغن سرخ میشود؛ اما اغلب از گوشت حیوانات اهلی همچون مرغ و بوقلمون نیز برای تهیه آن استفاده میکنند. این غذا را میتوان با سالاد سیبزمینی و ژله انگور قرمز سفارش داد. در شهر وین، این غذا را از قدیم همراه با سالاد و پیشغذای سیبزمینی (معمولا سالاد سیبزمینی یا سیبزمینی ریز کبابی) سرو میکنند. شنیتسل گوشت گوساله در منوی غذای تمام رستورانهای کشور اتریش به چشم میخورد که تنوع پخت زیادی دارد؛ برای مثال آن را در خمیر کورن فلکس و کوردون بلوی فرانسوی میپزند. شنیتسل، یک نام آلمانی میانه است که اولین بار در سال ۱۸۴۵ برای آن استفاده شد.
دلماسی یا دلمه ” آذربایجان “
دُلمه، خوراکی در خاورمیانه و مناطق اطراف آن مانند بالکان، قفقاز، روسیه و آسیای مرکزی است. دلمه کلمهای ترکی به معنی «پُرشده» است و میتوان آن را با برگ انگور، فلفل دلمه، کدو، گوجه فرنگی و بادمجان درست کرد. جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۱۷، دلمه را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رساند. در آذربایجان هم مثل ایران انواع و اقسام دلمه وجود دارد؛ اما دلمه برگ مو و دلمه اوچ باجی (سه خواهر) از پرطرفدارترین و شناختهشدهترین آنها به شمار میروند. برگ کلم، برگ مو یا بادمجان را با گوشت، برنج، حبوبات یا سبزیجات پر میکنند و سپس میپیچند. در کنار این غذا معمولا از سس سیر، ماست یا شیر ترش دَلَمه استفاده میکنند.
پلو و ماهی کاری ” بنگلادش “
ماهی صبور را با ادویههای آسیابشده طعمدار میکنند؛ سپس در برگ موز میپیچند بهصورت کبابی و یا بخار پز میپزند. برای طعمدار کردن آن هم معمولا از خمیر خردل، فلفل قرمز، روغن خردل و زردچوبه استفاده میکنند. معمولا مقداری از سسی را که برای طعمدار کردن به کار رفته است، نگه میدارند و پس از پخت ماهی روی آن میریزند. ماهی بخارپز شده اغلب همراه با برنج سرو میشود. ترکیب شوری و شیرینی و تندی در کنار هم غذایی بسیار خوشطعم و پرمزه به وجود میآورد که در سرتاسر بنگلادش و بهویژه داکا بسیار محبوب و پرطرفدار است.
مولِس فریتِس ” بلژیک “
هرسال بین ماههای سپتامبر تا فوریه (شهریور تا بهمن) حدود ۳۰ میلیون تن سیبزمینی سرخ شده و صدف رودخانهای در بلژیک خورده میشود و از آنجا که محبوبترین غذا بلژیک حساب میآید، رستورانهای زیادی آن را بهطور ویژه سرو میکنند. این غذا «مولِس فریتِس» (Moules-frites) نام دارد و از صدف تازه تشکیل شده است که در روغن زیتون، سیر، آویشن و موسیر پخته و در کنار سیبزمینی سرخ شده سرو میشود. مایونز یا خامه ترش تازه با طعم سیر از همراهان معمول این غذا هستند. اگر از علاقهمندان به غذاهای دریایی هستید، حتما از طعم لذیذ صدفهای این غذا خوشتان خواهد آمد.
لوبیا پلو بلیزی ” بلیز “
بلیز کم جمعیتترین و کوچکترین کشور منطقه آمریکای مرکزی بهشمار میآید. این کشور از شمال با مکزیک و از غرب و جنوب با گواتمالا همسایه است. در شرق این کشور دریای کارائیب قرار دارد. دین اغلب مردم این کشور مسیحی است. این کشور در دورههای مختلف تحت حکومت اسپانیا و بعد هم انگلیس بود و در دورهای «هُندوراس بریتانیا» نامیده میشد و سپس به استقلال رسید.
«لوبیا پلو بلیزی» (Belizean Rice and Beans) از خوشمزهترین غذاهای بلیز به شمار میرود که طرفداران زیادی دارد. مواد تشکیلدهنده این غذا را برنج و لوبیا تشکیل میدهند که همرا با گوشت خورشتی (معمولا گوشت گاو یا مرغ)، آب گوشت، سالاد سیبزمینی و موز سبز خورده میشود. برای تهیه این غذا، لوبیای پخته را با سیر، پیاز و گوشت شور مخلوط و با فلفل سیاه، آویشن و نمک طعمدار میکنند. پس از افزودن شیر نارگیل اجازه میدهند که غذا بجوشد. برنج را هم به این مخلوط اضافه میکنند و با حرارت ملایم میپزند تا آب آن جذب برنج شود. این غذا را بهشکلهای مختلفی آماده میکنند؛ بهعنوان مثال بهجای لوبیای قرمز، لوبیای چشم بلبلی در غذا میریزند یا برنج و لوبیا را بهصورت جدا پخته و بعد سرو میکنند.
کِواپی ” بوسنی و هرزگوین ”
«کِواپی» (cevapi)، نام غذای محلی کشور بوسنی و هرزگوین است که بیشباهت به کباب کوبیده ما ایرانیها نیست. برای تهیه این غذا، گوشت را چرخ کرده و به آن پیاز رنده شده، سیر، پاپریکا، نمک، فلفل قرمز، سبزی تازه و سفیده تخممرغ اضافه میکنند و مواد را با دست ورز میدهند و بهشکل سوسیس درمیآورند. سپس آنها را روی باربیکیو کباب و با نان یا برنج، پیاز خام خردشده، پنیر خامهای و فلفل قرمز سرو میکنند.
فِیجو آدا ” برزیل “
«فیجوآدا» (Feijoada)، یکی از غذاهای اصیل و محلی کشور برزیل است که در دستور پخت آن از گوشت و لوبیای سیاه استفاده میشود. برای تهیهی این غذا، روغن زیتون را در ظرفی میریزند و با گوشت گاو تفت میدهند. در ادامه لوبیاهایی را که از شب قبل در آب خیس شده است و همین طور گوجه فرنگی خرد شده، گشنیز، سیر، نمک و فلفل را اضافه میکنند و اجازه میدهند تا این خوراک با حرارت کم پخته شود. پس از نرم شدن گوشت و لوبیا و در مرحله آخر پخت، آب پرتقال و سوسیسهای دودی یا گوشت را به مخلوط میافزایند. این خورش غنی و دلچسب اغلب بهعنوان غذای ملی برزیل شناخته میشود و تقریبا در همه جای این کشور قابل تهیه است؛ اما اصالتا از غذاهای مردم ریودوژانیرو به حساب میآید. این غذا در اصل، پرتغالی است و در دوران طولانی استعمار برزیل، توسط پرتغالیها وارد آشپزی این کشور شد.
پوتین” کانادا “
یکی از معروفترین غذاهای کانادایی، «پوتین» (Poutine) نام دارد که خاستگاه آن، استان کبک است. پوتین در واقع غذایی کانادایی-فرانسوی به شمار میرود که شامل سیبزمینی سرخ شده همراه با سس گوشت مرغ یا بوقلمون با طعم تند ملایم و تکههای پنیر تازه است و برای جلوگیری از نرم شدن سیبزمینیها، پس از آماده شدن، این غذا را بهسرعت سرو میکنند. معمولا در اماکنی مانند سواحل کنار دریا، رستورانها، زمین هاکی و واگنهای سیبزمینی فروشی میتوان این غذای لذیذ را تهیه کرد. با اینکه شاید پوتین، سالمترین انتخاب در میان غذاها نباشد؛ اما در میان غذاهای فست فود، انتخابی منحصربهفرد برای کاناداییها محسوب میشود. پوتین که قیمت مناسبی هم دارد، امروزه بهحدی محبوب شده است که در هرجای دنیا میتوانید آن را بیابید. مدل کلاسیک آن بهتنهایی عالی است؛ هرچند با تاپینگهایی مانند تکههای بیکن و گوشت دودی، طعمی بینظیر پیدا میکند.